Jaworzna

Jaworzna
	wieś
	; Widok na centrum wsi
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	limanowski
Gmina	Laskowa
Liczba ludności (2021)	548
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	34-602
Tablice rejestracyjne	KLI
SIMC	0437317
	Położenie na mapie gminy Laskowa Jaworzna
	Położenie na mapie Polski Jaworzna
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Jaworzna
	Położenie na mapie powiatu limanowskiego Jaworzna
	49°45′05″N 20°29′40″E/49,751389 20,494444
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jaworzna – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Laskowa.

Wieś duchowna, położona w malowniczym terenie gór Beskidu Wyspowego na północnej stronie odnóg Pasma Łososińskiego. Własność klasztoru klarysek w Starym Sączu, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego^[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość położona jest w Beskidzie Wyspowym, w dolinie Jaworzniańskiego Potoku, na północnych, opadających do rzeki Łososina zboczach Pasma Łososińskiego, ograniczona po bokach grzbietem Korabia i Cuprówki. Dolna część wsi rozłożona jest nad doliną Łososiny po orograficznie prawej stronie, zaś wysoko położone górskie osiedla podchodzą niemal pod szczyt Sałasza Małego. Położona jest na wysokości ok. 440–909 m n.p.m. Przez miejscowość, wzdłuż doliny Łososiny biegnie droga z Łososiny Dolnej do Młynnego. Odległość od Limanowej wynosi 11 km. Od drogi tej, przez most na rzece prowadzi lokalna droga do górnej części wsi.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Jaworzna^[5]^[6]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0437323	Jaworze	część wsi
0437330	Łęg	część wsi
0437352	Podołki	część wsi
0437375	Stoły	część wsi

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Jaworzna dysponuje całorocznym schroniskiem młodzieżowym mieszczącym się przy szkole podstawowej. Schronisko stanowi bazę wypadową w Pasmo Łososińskie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Niewykluczone, że nazwa tej miejscowości pochodzi od licznie występujących drzew klonów jaworów^[7]. Jaworzna jest jedną z ostatnich miejscowości w gminie osadzonych przez zakon klarysek ze Starego Sącza. Niegdyś były to dwie wioski – część górna wsi Jaworzna i dolna Wola Szymańcowa (nazwa prawdopodobnie od sołtysa Szymona) później połączone.

W 1932 roku Jaworzna została wydzielona z macierzystej parafii w Ujanowicach. Erygowano tu parafię pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego. Już 6 sierpnia 1932 roku poświęcony został kościół parafialny^[8].

Podczas I wojny światowej przebiegał tędy boczny front bitwy limanowskiej. Na wzniesieniu Korab znajduje się Cmentarz wojenny nr 359 – Jaworzna, na którym pochowani są walczący^[9].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[10].

Cmentarz wojenny z I wojny światowej nr 359.

Wieś obecnie[edytuj | edytuj kod]

Obecnie w wiosce działa Parafialna Orkiestra Dęta. Dyrygentem i kapelmistrzem jest Józef Bukowiec. Działa w niej ok. 40 członków, z których większość to młodzież szkolna. Orkiestra swoimi występami uświetnia imprezy regionalne i uroczystości kościelne.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Jaworz

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 45635
↑ Wieś Jaworzna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-16] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 380 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 103.
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ GUS. Rejestr TERYT
↑ Gmina Laskowa: Jaworzna. [dostęp 2010-01-17].
↑ Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 93. ISBN 978-83-88383-43-4.
↑ Gmina Laskowa: Cmentarze. [dostęp 2010-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-30)].
↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-03] .

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Strona zawierająca informacje o miejscowości
Jaworzna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 531 .

Panorama Jaworznej

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 45635

[2] Wieś Jaworzna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-16] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 380 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[4] Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 103.

[R2013-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-6] GUS. Rejestr TERYT

[www.laskowa.pl-7] Gmina Laskowa: Jaworzna. [dostęp 2010-01-17].

[8] Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 93. ISBN 978-83-88383-43-4.

[www.laskowa.pl_cmentarz-9] Gmina Laskowa: Cmentarze. [dostęp 2010-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-30)].

[:rejestr-10] Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-03] .

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]